Abdomen ya da diğer adı ile batın bölgesi, radyoloji alanındaki çeşitli görüntüleme yöntemleri kullanılarak analiz edilebilmektedir. Pek çok rahatsızlığın tanısı ve tanıya göre daha uygun bir tedavinin sunulabilmesi adına kişilerin bu tip radyolojik destekler alması gerekebilmektedir. Yaşanılan pek çok rahatsızlıkta uygun bir şekilde görüntüleme desteğinin sağlanması, hastalıkların daha iyi bir şekilde analiz edilmesine ve müdahale sunulmasını sağlar.

 

Abdomen (Batın) Radyolojisi Nedir?

Abdomen radyolojisi halk arasında daha çok karın tomografisi olarak bilinmektedir. Karın bölgesinde yer alan organlara odaklanan bu radyolojik yöntemde, yaşanılan çeşitli rahatsızlıklar için kapsamlı bir şekilde değerlendirme ve analiz yapılmaktadır. Böylece hastaların yaşadığı rahatsızlıklarda daha iyi bir tedavi sunulabilmesi adına destek sağlanmış olmaktadır. Abdomen radyolojisi, radyoloji alanının bir alt bilim dalıdır. Abdomen özellikle bağırsak ve idrar yolu gibi önemli bölgeleri kapsadığından dolayı bu bölgelerde yaşanan rahatsızlıklarda hastaların kapsamlı bir şekilde görüntülenebilmesi adına gelişmiş cihazlardan yardım alınması gerekebilmektedir.

Hangi Rahatsızlıklarda Abdomen (Batın) Radyolojisi Gerekir?

Şikayet nedeniyle bir uzmana başvuran kişiler için yapılan ilk muayenelerde daha detaylı bir şekilde analiz gerekebilmektedir. Yaşanılan rahatsızlık ile ilgili daha fazla bilgi alınması ve tanı konusunda daha fazla detaya ulaşılabilmesi adına abdomen radyoloji uzmanlarından destek alınması gerekmektedir. Genel olarak aşağıda yer alan hastalıklarda abdomen radyolojisinden destek alınmaktadır.

  • Karaciğer, safra kesesi, mide, pankreas, böbrek, barsak, mesane ve yumurtalık gibi organların tümörleri
  • Hepatit, kolesistit, pankreatit, apandisit, böbrek iltihapları, apse vb. iltihabi hastalıklar
  • İltihabi barsak hastalıkları(Ülseratif kolit, crohn hastalığı)
  • İdrar yollarında taş
  • Karın travması
  • Damar tıkanıklıkları
  • Aort hastalıkları

 

Abdomen (Batın) Radyolojisi Nasıl Yapılır?

İşlemler sırasında hasta, özel bir yatak üzerine yatırılır ve ultrason cihazı ile çekimler yapılır. Özel bir durum bulunmuyorsa, hastalar genellikle sırtüstü bir şekilde yatmaktadır. Böylece göğüs ve karın bölgesine daha iyi bir şekilde ulaşılarak görüntü alınabilmektedir. Kısa süre içerisinde yapılacak çekimler sonrasında işlem tamamlanmaktadır.

Radyoloji bölümünde görüntüleme, hasta için işlemlerin ilk adımıdır. Bu aşamanın ardından uzman doktor tarafından yapılacak değerlendirmeler ve konulacak tanı çok daha önemlidir. İnceleme kapsamında kişinin midesi, bağırsakları gibi tüm bölgeleri kapsamlı bir şekilde kontrol edilmektedir.

Rahatsızlıklarda hastalara özel bir madde ile destek sağlanabilmektedir. Bu desteğin temel amacı ise görüntülemenin daha kolay bir şekilde yapılabilmesidir. Aynı zamanda bazı durumlarda görüntü alınmadan önce doktor tarafından hastalara bol bol ilaçlı su verilmektedir. Böylece mide ve bağırsak bölgelerinde daha fazla doygunluk yaratılarak çekimlerde daha net görüntülerinin alınması hedeflenmektedir. Aynı zamanda bazı özel durumlar gerçekleştiği zaman, hastaların belirli bir süre boyunca aç kalması gerekebilmektedir. Çekim yapmadan önce hastaların mutlaka uzman ile yaptığı görüşmeleri dikkate alması ve uzman önerileri dahilinde davranması gerekmektedir. İşlemler genellikle belirtilen şekilde olsa da uygulama konusunda farklılıklar olabilmektedir. Abdomen radyolojisi iki farklı bölüme ayrılmaktadır.

 

Üst Abdomen

Üst abdomen, karın boşluğunun üst bölgelerinde yer alan karaciğer, safra kesesi, dalak, pankreas, böbrek, böbrek üstü bezleri(sürrenal) ve ana damarları içermektedir. Bu nedenle adlandırmalarda üst abdomen radyolojisi gibi farklı isimler kullanılsa da burada asıl hedeflenen bölgenin daha net bir şekilde belirtilebilmesidir.

 

 

Alt Abdomen

Alt abdomen ise karın boşluğunun alt bölgesini ifade eder. Bu doğrultuda mesane, rahim(uterus) ve yumurtalıklar, prostat, idrar kanalı ve seminal veziküller alt abdomen taramaları ile birlikte kontrol edilmektedir.

Hem kadınlar hem de erkekler için çeşitli rahatsızlıkların tanı ve tedavisinde görüntülenme ihtiyacı yaşanabilmektedir. Abdomen radyolojisi ile birlikte yapılacak taramalar sayesinde hastaların bu konudaki tüm eksikleri giderilir ve gerekli tedavi desteği sunulur.

Kadınlar için pek çok farklı rahatsızlığa yol açabilecek mesane, rahim ve yumurtalıklar bölgesi ve erkekler için de oldukça kritik olarak kabul edilen prostat bölgesi, abdomen radyoloji ile birlikte kapsamlı bir şekilde analiz edilir. Böylece yaşanan sorunların tanısı ve tedavisi konusunda daha kolay bir şekilde işlem yapılması mümkün olmaktadır.

Abdomen radyolojisinde belirtildiği gibi genel olarak yatak üzerindeki bir cihaz yardımı ile kontrol sağlansa da özel rahatsızlıklarda ya da farklı durumlarda daha değişik tekniklerin uygulanması gerekebilmektedir. Özellikle ultrasonografi en çok tercih edilen yöntemdir. Ancak daha ileri teknikler gerektiğinde farklı görüntüleme yöntemleri de tercih edilebilmektedir. Bu tür durumlarda uzman isteği üzerine abdomen bilgisayarlı tomografisi (BT) ya da abdomen MR’ı çekilebilmektedir. Bu bakımdan başvurulan merkezin yeterliliği ve tıbbi ekipmanlar açısından zenginliği, kişilerin ihtiyaç duyacağı pek çok farklı hizmeti almasını sağlar. Sadece uzman radyologlar tarafından yapılması gereken mevcut işlemlerde, kişilerin en doğru sonuçları ve tedaviyi alabilmesi adına uzman yerleri tercih etmesi gerekmektedir. Bu sayede minimum risk ile en iyi sağlık hizmetinin alınabilmesi ve yaşanılan rahatsızlıklara karşı daha uygun bir çözümün ve tedavinin sunulabilmesi mümkün olmaktadır.

 

Abdomen (Batın) Radyolojisinde İleri Teknikler Hangi Hallerde İstenir?

Uzmanlar tarafından yapılacak değerlendirmelerde ileri tetkik istenmesinin pek çok farklı nedeni olabilmektedir. Rahatsızlığın daha iyi bir şekilde analiz edilebilmesi ve kontrol edilmesi ya da şüphelenilen çeşitli durumlar için daha kesin sonuçlara ulaşılabilmesi adına MR gibi pek çok farklı ek tedavi istenebilmektedir. Genel olarak en çok aşağıdaki sebeplerden dolayı daha ileri tetkikler istenmektedir.

  • Karaciğer sirozu gibi kronik hastalıklar
  • Özellikle karaciğer içerisindeki kitleler olmak üzere karnın üst bölümündeki organlarda kitle saptanması ya da kitle şüphesi durumunda ileri değerlendirme gereksinimi
  • Karaciğer nakli öncesi ileri değerlendirme
  • Safra yolları ve pankreatik kanalın doğuştan var olan ya da sonradan gelişen hastalıkları
  • Pankreas iltihabında komplikasyonların değerlendirilmesi
  • Rahim(Uterus) ve yumurtalıklarda kitle saptanması ya da kitle şüphesi durumunda ileri değerlendirme
  • Rahmin(Uterus) ve yumurtalıkların doğuştan var olan gelişim bozukluklarını değerlendirme
  • Kalın bağırsağın alt bölümünden kaynaklanan kitlelerin değerlendirilmesi
  • Mesane tümörü saptanması ya da şüphesi durumunda ileri değerlendirme
  • Karnın alt bölümünde saptanan diğer kitlelerin değerlendirilmesi
  • Mesane / rahim(Uterus) sarkması vb. karın tabanı hastalıkları
  • Makat(Anüs) bölgesinde yer alan fistül ya da apselerin değerlendirilmesi
  • Testis normal yerinde değilse, karın içerisinde testis araştırılması

Bu tip sebepler, daha ileri teknik ve tedavi süreci gerektirmektedir. Uzmanlar tarafından yapılacak kontroller ile birlikte en uygun yöntemin hangisi olduğu belirlenerek kişiler için en uygun tedavi sunulur.

Üstelik MR gibi tekniklerde herhangi bir x-ışını kullanılmamaktadır. Böylece kişilerin tereddüt edebileceği hiçbir durum olmadığından dolayı rahatlıkla mevcut işlemlerden yararlanılabilir ve gerekli tıbbi destek alınabilir. Çoğu görüntüleme yöntemlerinde radyasyonun etkin olması nedeni tedaviye geciktirmeyi ya da doktora gitmek istenmeyebilmektedir. Ancak radyasyon başta olmak üzere tedaviler sırasında kişilerin rahatsızlığına yönelik hiçbir şekilde zarar verilmez ve temel olarak hedeflenen, rahatsızlığın kısa süre içerisinde giderilmesi olmaktadır. Bu nedenle kişilerin endişe duymaması ve gerekli olan desteği elde edebileceği uzman ve merkezlere başvurması önerilmektedir.  Kişilerin hastalığa ek olarak yaşadığı tereddütler varsa da mutlaka uzman doktor ile paylaşılmalıdır.